گروه : اخبار آیت الله احمد مبلغی (مروجی) » عمومی » لرستان » یادداشت
ساعت : ۱۱:۳۶
شناسه : 54049
تاریخ : ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۷
چرا بیکاری در لرستان بالاست؟ چرا بیکاری در لرستان بالاست؟

سرویس یادداشت و مقاله کانون سبحان/ دکتر مصطفی شکری: بیکار در اقتصاد به فردی گفته می‌شود که در سن کار (۱۵ تا ۶۵ سال) و جویای کار باشد اما شغل یا منبع درآمدی پیدا نکند. کودکان و بزرگ سالان از آن جهت که قادر به انجام کار نیستند، جزو جمعیت فعال به حساب نمی‌آیند. با […]

سرویس یادداشت و مقاله کانون سبحان/ دکتر مصطفی شکری: بیکار در اقتصاد به فردی گفته می‌شود که در سن کار (۱۵ تا ۶۵ سال) و جویای کار باشد اما شغل یا منبع درآمدی پیدا نکند. کودکان و بزرگ سالان از آن جهت که قادر به انجام کار نیستند، جزو جمعیت فعال به حساب نمی‌آیند.
با این تعریف ساده از بیکاری، متأسفانه شاهدیم که در استان لرستان، آمار بیکاری از متوسط بیکاری کشور بالاتر است. یقیناً دلایل متعددی برای این وضعیت می توان برشمرد که البته تعیین اهمیت و وزن هر مورد، نیازمند یک مطالعه علمی و مدون است. جمعیت جوان بالا، عدم وجود زیرساخت در استان لرستان، توزیع ناعادلانه ثروت در کشور، عدم شایسته سالاری در انتصاب مدیران، عدم خلاقیت و ریسک پذیری مدیران ارشد استان در دهه های اخیر، خروج نقدینگی سپردهای بانکی مردم لرستان از استان و سرمایه گذاری در سایر استانها، عدم اطمینان فضای روانی برای سرمایه گذاری در استان، عدم توجه به مزیت های نسبی استان لرستان در سرمایه گذاری های جدید و… همه و همه از دلایل نرخ بیکاری بالا در استان لرستان هستند.

شاید یکی از مهمترین دلایل بیکاری در استان لرستان عدم توجه به مزیت های نسبی این استان بوده است. یعنی در سرمایه گذاری های که تا به حال صورت گرفته، بجای تکیه بر ظرفیت های واقعی استان لرستان مانند دامداری، کشاورزی و گردشگری، بر ظرفیت های مصنوعی مانند چرم سازی، لاستیک سازی، پتروشیمی و… تأکید شده است.
توجه به مزیت های نسبی این ویژگی مثبت و ارزشمند را داراست که به دنبال ایجاد اشتغال پایدار است و ثبات و رشد بلندمدت را تضمین می کند. اما مزیت های مصنوعی مانند چرم سازی و لاستیک سازی، چون بر مبنای ظرفیت بالقوه استان لرستان نبوده اند هم اکنون یا تعطیل شده اند و یا کارآیی لازم را ندارند و به اصطلاح اقتصادی ضرر ده محسوب می شوند. بعلاوه باید این را هم در نظر گرفت که هر کاری که بر مبنای مزیت مصنوعی صورت می گیرد منابع طبیعی و اولیه را به شدت تحت تأثیر قرار می دهد و عوارض و پیامدهای بلندمدت را برجای می گذارد. اما تکیه بر مزیت نسبی لرستان مانند توسعه دامداری های صنعتی در استان و ایجاد کارخانه های مکملی مانند کارخانه های لبنیات، کشتارگاه های عرضه گوشت و … می تواند اشتغال پایداری که هیچ گونه پیامد زیست محیطی هم برای استان در پی ندارد را ایجاد کند. یا به همین طریق توسعه کشت های گلخانه ای و استفاده از ظرفیت گرمسیری شهرستان های غربی لرستان مانند پلدختر و رومشکان می تواند جهش مناسبی در عرضه محصولات گلخانه ای در استان ایجاد کند و به تبع هم اشتغال زایی پایداری را به ارمغان بیاورد و هم منابع طبعیی و اولیه را دستخوش تغییر قرار ندهد و هم سود مناسبی را عاید سرمایه گذار و کارفرما کند.
اصولاً باید بپذیریم که پیچ و مهره صنعت در لرستان به خوبی جای نگرفته است و اگر بناست در این زمینه سرمایه گذاری جدیدی صورت بگیرد باید با مطالعه و کار کارشناسی همراه باشد تا به شکست منجر نشود. متأسفانه شاهدیم که در چند دهه اخیر طرح ها و پروژه های صنعتی در لرستان شروع شده اند که بعضاً با کار کارشناسی همراه نبوده اند و به همین دلیل نتوانسته اند پایداری خود را حفظ کنند.

اما از دیگر عوامل افزایش بیکاری در لرستان می توان به بالا بودن جمعیت جوان این استان اشاره کرد. جمعیت جوان در عین اینکه می تواند به عنوان یک مزیت مهم و ارزشمند محسوب شود از طرفی با توجه به عدم وجود زیرساخت مناسب در لرستان می تواند خود را به عنوان یک تهدید نشان دهد که روز به روز به فوج جمعیت بیکاران افزوده می شود و با توجه به اینکه بازار و وضعیت اقتصادی استان توانایی جذب این گروه و اشتغال زایی آنها را ندارد موجب افزایش بزه کاری های اجتماعی مانند دزدی، طلاق و… شده است.

از دیگر عوامل افزایش بیکاری در لرستان می توان به سنگ‌ اندازی برخی بانک‌ها (بویژه بانک های خصوصی) در ارائه تسهیلات بانکی اشاره کرد که با بالا بودن نرخ‌ بهره، عدم تزریق به موقع وام‌های بانکی و بدهکاری کارآفرینان تأثیر بسزایی در ایجاد وضعیت کنونی داشته اند. اساساً می توان گفت که خروج نقدینگی سپرده های بانکی مردم لرستان از استان و سرمایه گذاری در سایر استان های کشور، میل به تولید و کارآفرینی را در لرستان کاهش و بیکاری را افزایش داده است.
در نهایت باید گفت که اشتغا‌ل‌زایی تنها برعهده دولت نیست و همه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها‌، مجلس، سرمایه‌گذاران و شرکت‌های خصوصی باید در این زمینه وارد عمل شوند و تجارب همه کارشناسان و اقتصاددانان به کار گرفته شود. متأسفانه بعضاً در لرستان دیده می شود که از تمام ظرفیت این نیروها به صورت هماهنگ و منسجم استفاده نمی شود و در برخی مواقع برآیند این نیروها در یک راستا نیست و تقابل این نیروها در پروژه های حیاتی و مهمی مانند «سدمعشوره»، موجب تأخیر و تعلل زیادی در احداث اینگونه پروژه ها شده است.

این یادداشت در سیمره 448 نیز منتشر شده است.