عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه با نشانهشناسی قرآن میتوان به شبهات پاسخ داد، افزود: تفسیر سطح ابتدایی نشانهشناسی است.
به گزارش کانون سبحان؛ آیتالله احمد مبلغی، نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان رهبری، شامگاه چهارشنبه، ۲۶ آذر، در پنل تخصصی «تطبیق نشانهشناسی بر قرآن»، که با مشارکت بسیج اساتید استان بهصورت مجازی برگزار شد، اظهار کرد: چون در قرآن با کلام فوق بشری مواجه هستیم، فعالسازی دانش نشانهشناسی اهمیتی ویژه دارد. علم نشانهشناسی اعجاز نشانهای را بر اعجازهای دیگر قرآن اضافه میکند. اگر درباره علم نشانهشناسی بر قرآن تحقیق شود، تفسیر قرآن تسهیل و موجب پیشرفت علم تفسیر میشود.
آیتالله مبلغی با تأکید بر اینکه علم نشانهشناسی در قرآن افقهای تازهای را در معنای قرآن ایجاد میکند، افزود: تفسیر قرن ۱۴ با قرن ۴ تفاوت چندانی ندارد، چراکه در مکانیسم تفسیر شأن نزولی گفته و تعبیری از واژگان بیان شده است و سیاقشناسی هم صورت میگیرد، در حالی که در تفسیر باید بهکارگیری شیوههای نوین چون نشانهشناسی بر قرآن، درهای معانی و فهم عمیقتر و بهتر را به روی بشر گشود.
نشانهشناسی؛ مکمل تفسیر
عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: تفسیر کامل، شبهات را میشکند و نظموارگی را در زندگی ما خلق میکند و علم نشانهشناسی میتواند تفسیر را تقویت و کامل کند. مراجعه تفسیری به قرآن علوم جدیدی را به روی ما میگشاید که یکی از آنها نشانهشناسی است. بدین ترتیب قرآن را استنباط میکنیم، چراکه این دانش اندیشهای را فراروی نسل کنونی باز میکند که نتایجی استثنایی دارد.
آیتالله مبلغی با تأکید بر اینکه با علم نشانهشناسی و تطبیق نشانهها اندیشههای مهمی به دست میآید که باید مجموعههای حوزوی و دانشگاهی این بحث را فعال کنند، اظهار کرد: برای فهم بهتر نشانهشناسی قرآن باید شرح دانش نشانهشناسی و اثبات امکانپذیری تطبیق نشانهشناسی بر قرآن را فراگرفت؛ بدین معنا که باید نشانهشناسی در قرآن را ثابت کرد و ذکر قواعد الزامی است.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه نشانهشناسی به دنبال بحث در اشارهها و رمزهاست خواه این نشانهها طبیعی و خواه غیرطبیعی باشد، افزود: گاهی نشانهها مصنوعی است. نشانههایی که انسان در رفتار خود دارد دیگران میتوانند از رهگذر آن به نیت و حالت او دست یابند. نشانههای طبیعی نیز فراتر و گستردهتر از رفتار و کلام انسان هستند.
وی با اشاره به اینکه نشانههای خداوند همیشه وضعی است، ادامه داد: هر آیه قرآن نشانه است و ما باید به سمت فهم نشانهها برویم. بنابراین پیششرطهایی وجود دارد. اگر انسان بخواهد به نشانههای نهفته در قرآن برسد، به جهان پر از مفاهیم و اندیشه دست مییابد.
تفسیر سطح ابتدایی نشانهشناسی است
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه کلام خداوند در قرآنکریم دارای تراکم نشانه است و امواجی از نشانهها را در آیات میتوان مشاهده کرد، ادامه داد: با علم نشانهشناسی میتوان اعجاز نشانهای را اثبات کرد، در حالی که پرعلامت بودن کلام خداوند دلیل بلندمرتبگی آن است، چراکه هرچه کلام پرنشانه باشد، بلندمرتبهتر است. کلام خداوند از هر حیث مافوق است. علم تفسیر کلاسیک براساس نشانههاست اما نشانههای علم تفسیر کلاسیک، نشانههایی اولیه و در سطح ابتدایی نشانهشناسی است.
آیتالله مبلغی با اشاره به قواعد تطبیق نشانهها بر قرآن کریم، گفت: نظام معنایی و اندیشههای پایهای و اجتماعی را میتوان از طریق نشانهشناسی قرآن دریافت کرد و دامنه عظیمی از اندیشهها به دست میآید.
وی با ذکر اینکه اگر نشانهشناس با پیشدرآمد علمی به سمت قرآن بیاید، میتواند نشانههای ناظر بر آن فضای علمی را فهم کند، به قاعده نشانهشناسی قرآن اشاره کرد و گفت: قاعده اول جمع کردن بین دو کلمه یا جمله با نسبت خاص است، در حالی که گاهی دو کلمه نامتجانس هستند اما چون از زبان یک حکیم بیان میشوند انسان را به تأمل وامیدارند. قاعده دیگر در نشانهشناسی قرآن تقدم و تأخر دو چیز است. گاهی چیزی جلو و دیگری عقب میافتد، در حالی که انتخاب واژه باید مورد توجه قرار گیرد.