• امروز : افزونه جلالی را نصب کنید.
  • برابر با : Tuesday - 19 March - 2024

اطلاعاتی در مورد کوهدشت لرستان +تصویر

  • کد خبر : 6176
  • ۰۲ فروردین ۱۳۹۴ - ۱۱:۵۵
اطلاعاتی در مورد کوهدشت لرستان +تصویر

جغرافياي كوهدشت كوهدشت از شمال به استان كرمانشاه، از شمال باختري، جنوب و جنوب باختري به استان ايلام و از خاور به شهرستان خرم آباد محدود مي‌شود. مركز شهرستان كوهدشت از نظر جغرافيايي در ۴۷ درجه و ۳۶ دقيقه درازاي خاوري و ۳۳ درجه و ۳۲ دقيقه پهناي شمالي و ارتفاع ۱۱۹۵ متري از سطح […]

جغرافياي كوهدشت
كوهدشت از شمال به استان كرمانشاه، از شمال باختري، جنوب و جنوب باختري به استان ايلام و از خاور به شهرستان خرم آباد محدود مي‌شود. مركز شهرستان كوهدشت از نظر جغرافيايي در ۴۷ درجه و ۳۶ دقيقه درازاي خاوري و ۳۳ درجه و ۳۲ دقيقه پهناي شمالي و ارتفاع ۱۱۹۵ متري از سطح دريا قرار دارد. آب و هواي كوهدشت معتدل و نيمه خشك بوده و بيش ترين دماي هوا در اين منطقه ۴۲ درجه و كم‌ترين دما ۷- درجه است. ميزان بارندگي اين شهرستان به طور متوسط ۴۵۰ ميلي متر در سال است. جنس خاك منطقه آهكي و رسي است و مهم ترين اقلام زراعي و باغي شهرستان كوهدشت شامل‌گندم، جو، بنشن، ذرت، چغندرقند، تره بار، سيب، انار، انگور، هلو، انجير و زردآلو است. دام‌داري نيز به شيوه هاي سنتي در اين شهرستان رواج كامل دارد. شهرستان كوهدشت از وضع اقتصادي نسبتا خوبي برخوردار است و محصولات كشاورزي و دام‌داري آن‌جزو صادرات شهرستان به شمار مي آيند. مسيرهاي دسترسي از اين شهرستان به اطراف را راه آسفالت فرعي كوهدشت – خرم آباد به سمت خاور به طول ۹۴ كيلومتر و راه آسفالت اصلي به سمت جنوب باختري به طول ۱۸ كيلومتر تا راه سراسري اصلي دزفول ـ كرمانشاه تشكيل مي‌دهد.

جمعيت و تقسيمات كشوري در كوهدشت
در حال حاضر شهرستان كوهدشت باجمعيتي بالغ بر ۲۲۰ هزار نفر با مركزيت شهركوهدشت داراي ۵ بخش ۵نقطه شهري و ۲۷۶ روستاي داراي سكنه به شرح ذيل مي باشد :

الف- بخش مركزي :
۱- دهستان كوهدشت جنوبي
۲- دهستان كوهدشت شمالي
۳- دهستان گل گل

ب- بخش كوهناني :
۱- دهستان زير تنگ سياب

۲- دهستان كوهناني
ج- بخش درب گنبد :
۱- دهستان بلوران
۲- دهستان درب گنبدچ- بخش طرهان :
۱- دهستان طرهان غربي
۲- دهستان طرهان شرقيگويش مردم كوهدشت
اكثريت مردم شهرستان كوهدشت با دو گويش لكي و لري تكلم مي نمايند .

پيشينه تاريخي شهرستان كوهدشت

شهرستان كوهدشت با وسعت ۳۱۳۷ كيلومتر مربع و تشكيل ۱۲% مساحت استان لرستان يكي از شهرستان هاي غربي اين استان در منطقه پيش كوه غربي است كه از شمال به شهرستان كرمانشاه و از شمال غربي به شهرستان شيروان چرداول ، از جنوب به شهرستان پلدختر ، از جنوب غربي به شهرستان رومشگان و از شرق به شهرستان چگني محدود مي گردد. اين شهرستان از چهار بخش تشكيل گرديده است.

۱- بخش مركزي كه شامل دهستان هاي كوهدشت شمالي – كوهدشت جنوبي و گل گل

۲- بخش طرهان به مركزيت شهر طرهان

۳- كوهناني به مركزيت شهر كوهناني

۴- بخش درب گنبد به مركزيت شهر درب گنبد مي باشد.

قدمت شهر:

قدمت شهرستان كوهدشت را با توجه به نقاشي هاي۱۲ هزار ساله ي مير ملاس و نقاشي هاي غار هميان و آثار بدست آمده از سرخ دم لكي و لري طي كاوش هاي گذشته ي باستان شناسان بسيار طولاني مي دانندبه صورتي كه پهنه ي جغرافياي لرستان فيلي ( پهلوي ) يا لر كوچك كه در جنوب غربي ايران واقع شده است. همان است كه از دوره هاي پارينه سنگي بوده و ساكنان نخستين آن را نيز مي توان پدران همين قوم لر ها دانست كه اينك هستند.نمونه و نشانه هاي بدست آمده در كاوش ها و بررسي هاي ديرينه شناساي يا باستان شناسي نشان داده است كه اقليم لرستان كه بخشي از زاگرس است به دليل دارا بودن يخچال هاي طبيعي و دره هاي پر آب و شرايط آب و هوايي معتدل زيستگاه مناسبي براي درختان و گياهان و پرندگاه و حيوانات وحشي و ازجمله شكار و انسان هاي غار نشين بوده است همين شرايط موجب كوشش هاي انسان ها درآفرينش فرهنگي و ساخت افزار سنگي براي رفع نيازمندي هاي خود گرديده است با كوچ شكار آنان نيز به دنبال آن به كوچ رفتند دوباره از اقامتگاهاي موقتي به اصلي باز گشتند . اين تداوم و پيوستگي حركت ها از دوره هاي پارينه سنگي تا مرز تاريخ ادامه داشته است كه مي توان آن را بيخ و ريشه ي تاريخ كوچ و كوچ نشيني دانست. در دومين دوره ي سازش با آمدن به دشت ،راه و روش آبياري و كشاورزي و اهلي كردن حيوانات را آموختند. در سومين دوره سازش با كشت گندم و جو و دانه هاي ديگر آشنا شدند.نسبت جمعيت به محدوده ي زيست يك نفر در ۵۰ كيلومتر مربع بوده و زمان آغاز آن را ۴۰ هزار سال پيش مي دانند.اندك اندك اقامتگاه به ده و روستا و سپس به شهر تبديل شد. در جلگه هاي بين النهرين و دشت ها و دره هايي مانند لرستان نيز مدن هايي شكل گرفت.

از جمله اين قدرت ها سومري ها – بابلي ها –آكدي ها – عيلامي ها و آشوري ها و در لرستان كاسي ها بودنند.كاسي ها توانستند بيش از پنج دهه بربابل حكومت كنند اما هيچگاه رابطه خود را با سرزمين خويش قطع نكردند.مرز شمالي كاسي ها از همدان و مرز جنوبي آن عيلام بود .نقاشي هاي مير ملاس و هميان با تركيب دو فلز ( آلياژ ) ساختن افزار و تنديس هاي مفرغي به وسيله كاسي ها و تنوع وصلت تخيل در آفرينش آنها لرستان را به گهواره پرورش و پيدايش هنر مفرغ سازي معرفي مي كند.نمونه هايي از آنها در موزه هاي بزرگ جهان نگهداري مي شوند.كاسي ها يا پدران لرهاي كنوني در همه ي دوران هاي تاريخي در زمان هخامنشيان ، اشكانيان و ساسانيان در سرزمين خويش بودند و از دوره ي پيدايش اسلام تا امروز نام ( لر ) را بر خود دارند و اين نام را به خاطر پايتختشان ( لور ) اطلاق كرده اند و جزو اولين كساني بودند كه اسب را به عنوان حيواني رام در اختيار اقوام قرار داده اند و از تجارت هاي مهم آنان فروش اسب به ديگر كشور ها بوده است بطور كلي مطالعات باستان شناختي در كانون سرخدم لري «هميان» و «سر طرحان» نشان مي دهند كوهدشت از مراكز مدني قديمي است . كشف معبد آشوري بيانگير آن است كه مردماني قبل از هزارۀ اول پيش از ميلاد در اين نواحي مي زيستند و آئين هاي ديني خود را به جاي مي آوردند . حمدالله مستوفي در تاريخ گزيده ، از كوهدشت و طرحان نام برده كه قرن ها قبل از ورود عرب ها از بين رفته بودند وي در اين زمينه مي نويسد : «كوزشت شهري بزرگ بوده و اكنون خراب شده است»

عوامل موثر در پيدايش شهر :

شرايط اقليمي و وجود مراتع و چراگاهها و كوههاي مرتفع و رودخانه هاي پر آبي چون سيمره ، كشكان و ماديان رود در گذشته كوهدشت را در مسير كوچهاي فصلي و يكي از مراكز گرمسيري كوچندگان قرار داده بود.پس از سال ۱۳۱۲ ه – ش در طرح اسكان عشاير اين منطقه نيز به تدريج از زندگي كوچنده به زندگي شهري تبديل شد به طوري كه تا پيش از اين سال فقط ۸۸ دستگاه ساختمان در كوهدشت وجود داشت و در اين سال به ۶۲۰ دستگاه ساختمان بالغ گشته است كه طوايفي به نام عمله كه بين ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ نفر بوده اند. حداقل از دوره قاجار بر اساس سياهه هاي مالياتي سال ۱۲۵۰ ه – ق در اطراف زمين هاي خرم آباد و سيمره و طرهان كوهدشت ۳۰ ساختمان احداث كرده اند .

وجه تسميه كوهدشت:

در شمال شهرستان كوهدشت در منطقه اي بنام اولادقباد خرابه هاي شهري نمايان است كه احتمال ميرود همان شهر قديمي كوزشت باشد ، كه حمدالله مستوفي به آن اشاره نموده است . از سوي ديگر وجه تسميه دوم را مي توان به واقع شدن كوهدشت در ميان دشتي كه توسط كوههاي بزرگ و كوچك محاصره شده است ، نسبت داد .

موقعيت جغرافيايي

شهرستان كوهدشت با وسعت ۳۹۷۷ كيلومتر مربع معادل ۱۴% مساحت استان لرستان را به خود اختصاص داده است . اين شهرستان با قرار گرفتن در موقعيت جغرافيايي “۵و ۴۵ و “۴۵ و ۴۷ درجه طول شرقي و “۱۵و۳۳ درجه عرض شمالي از شمال به استان كرمانشاه و دلفان ، از جنوب به شهرستان پلدختر ، از شرق به شهرستان خرم آباد و از غرب به استان ايلام محدود مي شود .

آب و هوا

كوهدشت داراي آب و هواي معتدل مركزي و نيمه خشك است . ميزان بارندگي در آن ۴۳۰ ميلي متر در سال است . ميانگين ساليانۀ حداقل دما در آن ۷/۶ درجه سانتيگراد و ميانگين ساليانه حداكثر دما در آن ۲۴ درجه سانتيگراد مي باشد و از رستني هاي اين شهرستان مي توان به درخت انجير كوهي –بنه _بلوط _گلابي وحشي و بادام كوهي و از گياهان دارويي و صنعتي مي توان به شيرين بيان _ خاكشير _ ريواس _ موسير – سماق و گون و كتيرا نام برد

جاذبه هاي طبيعي و تاريخي :

شهرستان كوهدشت از لحاظ تاريخي ، طبيعي و فرهنگي داراي جاذبه هاي گردشگري و توريستي فراوان مي باشد كه از آن جمله مي توان به تنگ شيرز ، سد هاله و منطقه بلوران و تنگ كاكيزه نام برد كه به صورت ذيل معرفي مي شود:

۱- از لحاظ طبيعي:

تنگ شيرز:
اين منطقه در شمال كوهدشت و در مرز سياسي و فرهنگي با مناطق تابعه شهرستان نور آباد قرار گرفته است. محيط توپو گرافيك اين ناحيه از كوههاي مرتفع و دره هاي نسبتا عميق با وضعيت اقليمي سرد و كوهستاني در فصل پاييز و زمستان معتدل در فصل تابستان برخوردار است. پوشش گياهي و جنگلي خوبي در منطقه وجود داشته و طبيعتاً از پوشش خوب جانوري هم برخوردار بوده است. تنگ شيرز را مي توان از حيث سورفولژي و ريخت شناسي از بدايع و نگين اقليم كوهدشت بشمار آورد. شكل خاص ، آب زلال و پوشش جنگلي و گياهي بكر ، طبيعت بسيار زيبا ، دل انگيز و در عين حال اعجاب آوري به اين دره تنگ و صخره اي داده است . فرسايش سنگ ها و كوهها چهره خاصي به اين دره داده كه در مجموع آن را به محيطي شگفت انگيز ، قابل احترام و جذاب تبديل كرده و توجه بشر پيش از تاريخ را به اين منطقه معطوف كرده است . ارزش بسيار بالاي منطقه و وجود سايتهاي غني دوره هاي سنگ (عصر حجر) و دوره برتر در اين دره موجب شده تا سازمان ميراث فرهنگي در طرح جامع گردشگري استان توجه ويژه اي به اين ناحيه در شهرستان كوهدشت داشته باشد. اين موضوع نه تنها شامل ارزش اين منطقه از حيث آثار غني فرهنگي و تاريخي ، بلكه از حيث تبديل آن به يك سايت جاذب گردشگري و رونق بخش صنعت توريسم مي باشد.
منطقه ي جنگلي بلوران:
اين منطقه از معدود مناطق باقيمانده از پوشش جنگلي خوب استان لرستان است كه در مسير راه ارتباطي كوهدشت به اسلام آباد قرار گرفته است. اين منطقه همچنان كه از پوشش گياهي خوب آن هويدا ست روزگاري از پوشش جانوري بسيار برخوردار بوده است كه در مجموع شرايط را براي حضور بشر اعصار مختلف عهد باستان مهيا كرده است. وجود سايت هاي دوره هاي پيش از تاريخ در منطقه ياد شده و همچنين ارزش بالاي آن در جلب و جذب گردشگر به ويژه در فصول خاص و بطور ويژه تر با قرار گرفتن بر سر راه زيارتگاه امامزاده محمد (ع) از پتانسيل بسيار خوبي براي رونق اين بخش از صنعت هم بر خوردار است.اين ناحيه مي تواند سهم مهمي در توسعه آتي شهرستان كوهدشت ايفا نمايد و در طرح جامع گردشگري استان مورد توجه ويژه قرار دارد.
منطقه سد هاله:
اين منطقه در فاصله اندك از شهرستان كوهدشت قرار گرفته كه از موقعيت خاصي در اين شهرستان برخوردار است نزديكي به كوهدشت ، استعداد بسيار خوب و بالاي منطقه از حيث وضعيت اقليمي ، خاك مرغوب ، آب فراوان و وجود طرح سد هاله كه باعث ايجاد درياچه اي دائمي و كوچك در آن ناحيه شده است همچنين آثار غني فرهنگي و تاريخي از جمله تنگه زرده سوار و سايتهاي مختلف فرهنگي موجود در آن ناحيه غناي فراواني به آن بخشيده است .با توجه به پتانسيل بالاي منطقه جهت تبديل شدن به قطب گردشگري و توان ارائه خدمات منطقه اي (به شهرستان كوهدشت و مناطق همجوار ) و فرا منطقه اي ( گردشگراني كه از ساير شهرستانها و خارج از كشور به كوهدشت وارد مي شوند ) اهميت اين ناحيه را بخوبي توجيه و روشن مي نمايد . اين منطقه هم در طرح جامع گردشگري از نواحي مورد توجه و پتانسيل هاي سرمايه اي استان ديده شده است.

۲- از لحاظ تاريخي و فرهنگي :

شهرستان كوهدشت از لحاظ تاريخي در حدود ۳۳۰ اثر ثبت شده در فهرست آثار ملي دارد كه مي توان به مهمترين آنها به صورت ذيل اشاره كرد:

  • معبد ها :

سرخ دم لكي

اين محوطه مربوط به دوران پارينه سنگي در قسمت شمالي دشت كوهدشت به فاصله ۶ كيلومتر از مركز شهر و در دامنۀ كوه چنگري واقع شده است . آثار موجود در آن نشان ميدهد كه وضعيت كوه در نحو انتخاب مكان نقش اساسي را ايفا نموده است . بطوريكه حصار مكشوفه بنابر وضعيت كوه ساخته شده و در كنار پرتگاههاي كوه عملكرد تدافعي آن را مشخص تر نموده است . اين محوطه علاوه بر حصار از تختگاه شاه نشين و منازل مسكوني تشكيل گرديده كه شاه نشين مسلط بر همه قسمت هاي حصار است . در اين محوطه سنگهاي حجاري شده با نقش شير بالدار و درخت زندگي و همچنين قطعات سفالي از نوع سفال لعابدار با نقش كنده زير لعاب متعلق به قرون ۷ و ۸ ه . ق و سفالينه هاي هزاره اول بدست آمده است . كاوشهاي باستان شناسي در اين محوطه از سال ۱۳۷۷ آغاز و تاكنون ادامه دارد . اشياء بدست آمده علاوه بر چند قطعه سنگ با نقش شير بالدار يك قطعه تابوت سفالي و يك هاون سنگي ، دو كوزه سفالي كوچك و يك سنجاق مفرغي مي باشند كه در حفريات باستان شناسي بدست آمده اند.

سرخ دم لري

. در فاصلۀ ۳۰ كيلومتري محوطه سرخ دم لكي در دامنه كوه كر شوراب روستائي به اسم سرخ دم لري وجود دارد كه در طي سالهاي قبل از انقلاب به سرپرستي آقاي اشميت مورد كاوش قرار گرفته است . اين محوطه باستاني (احتمالاً مربوط سده ۷ الي ۵ ق.م) مربوط به دوران مفرغ است كه به شماره ۳۶۳۸ در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است .

قلعه ها:

قلعه كوهزاد (وزنيار)

اين بنا در شهرستان كوهدشت و در بخش رومشكان واقع شده است . تمام قسمت هاي برجاي مانده بنا از سنگ و ملاط است و قسمت شمالي آن سالم تر از ساير قسمت هاست سبك طاق اين قلعه شباهتهايي با قلعه زاخه در همين منطقه دارد . ورودي قلعه به سمت شرق مي باشد و در قسمت شمال پنجره ايي به ابعاد ۹۰× ۸۰× ۱۰۰ تعبيه گرديده است .

طول و عرض آن ۲۰۵× ۸۵/۳ متر و بلندي طاق ۷۵/۲ سانتيمتر است . طول حصار قلعه ۶۰ متر و عرض آن ۲۴ متر و آثار هشت اتاق به خوبي پيداست . موقعيت قلعه بصورتي است كه چشم انداز بسيار زيبايي از درۀ سيمره و منطقه طرهان و رومشكان را در برمي گيرد .اين اثر منسوب به آيين مهر پرستي و مربوط به دوره اشكاني (پارتي) مي باشد كه به شماره ۳۷۶۰ در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است .

قلعه زاغه (زاخه)

اين دژ در شهرستان كوهدشت و در بخش رومشكان واقع شده و تماماً از سنگ ساخته شده است . سبك و نوع طاق آن با ساير آثار موجود در استان متفاوت است. سنگهاي بكار گرفته شده در اين بنا بصورت حجاري شده و قلوه سنگ مي باشد . دمورگان اين اثر را از آثار دوره ايلامي مي داند اما اين بنا بيشتر خصوصيات معماري ساساني را دارد . بيشتر قسمتهاي آن در زير خاك مدفون است . به احتمال زياد در قسمت جنوبي آن آتشكده اي وجود داشته است

قلعه كورگان كوهدشت

بر فراز قله هاي «دوشه» (دو شاه) در كوهدشت دو قلعه به همين نام ساخته شده است. اولي قلعه‌اي نسبتا بزرگ است كه قسمتي از ديواره شمالي ان بر تيغه كوه باقي مانده و آثار ديوارهاي ديگر آن نيز پيداست. درب ورودي قلعه كه تنها راه ورودي آن است در ديوار جنوبي قلعه ساخته شده است. در داخل قلعه سه حوض بزرگ براي ذخيره آب در هنگام نبرد و محاصره كنده شده است.دومين قلعه نيز از لحاظ سبك ساختمان مانند قلعه اولي است و در خاور آن ساخته شده است. ساختمان هر دو قلعه از سنگ و ملاط است و چون در هر يك از آن‌ها شاهي زندگي مي كرده است به «قلعه دوشه» مشهور شده اند.

قلعه منيژه كوهدشت

بر فراز قله اي از كوه سرسرخن كوهدشت، آثار يك دژ باقي مانده است. طول باروي قلعه متجاوز از ۱۰۰ متر است كه در قسمت شمال آن آثار چند اتاق ديده مي‌شود. سطح عمومي قلعه نزديك به ۲۵۰۰ متر مربع است. در قسمت جنوبي اتاق ها آثار يك مخزن بزرگ آب ديده مي‌شود كه ديوار آن ساروج كشي شده است. راه ورود به قلعه فقط از سمت دره است كه به سوي آن امتداد دارد.اهميت اين قلعه در تسلط آن بر دره هاي اطراف و وسعت ديد جالب توجه آن است كه موجب حيرت بينندگان و جهانگردان مي‌شود. در داخل قلعه نقبي عجيب و جالب توجه وجود دارد كه دهانه آن تا ۱۰ متر به طرف خاور و جنوب داراي شيبي تند است و ۱۵ متر عمق دارد. سقف اين نقب با نوعي ساروج قالب بندي و تاق زده شده است در انتهاي راهرو چاهي است با قطر دهانه يك متر، كه اطراف ان سنگ چين شده و عمق آن ۲۲ متر است. ولي آب ندارد. سكه هايي كه از اين محل به دست آمده اند به دوره اشكاني مربوط مي‌شوند.

قلعه چنگري كوهدشت

«چنگري» نام كوهي است كه از شمال خاوري كوهدشت شروع مي‌شود و تا كنار رود سيمره امتداد مي‌يابد. بر بالاي‌قله هاي اين كوه آثار چند قلعه باقي مانده كه از همه مهم‌تر، قلعه چنگري است كه روي قله اي مشرف به دشت كوهدشت ساخته شده است. فاصله اين قله تا شهر كوهدشت ۱۰ كيلومتر است. از اين قلعه فقط آثاري كه طول و عرض آن به ۷۵×۱۰۰ متر مي رسد باقي مانده است. اين قلعه ظاهرا بزرگ‌ترين قلعه «مادانرود» در استان امروزي لرستان بوده است. اين قلعه در گذشته از دو قسمت تشكيل مي شده است كه هر قسمت آن چند اتاق بزرگ و كوچك داشته كه در حال حاضر تنها ديواره هاي شمالي آن باقي مانده است.

قلعه بساط بگي تاريخي تا قرون ميانه اسلامي و اقع در دهستان زير تنگ

قلعه نظر علي خان قرون ۴ تا ۶ ه ق واقع در بخش گراب

· غار ها:

غارعالي آباد كوهدشت

اين غار در منطقه كوهدشت واقع شده و يكي از محل هاي سكونت انسان هاي پيش از تاريخ بوده است. غار پس از يك فرود ۶ متري تا عمق ۴۲۰ متري ادامه مي يابد. براي بازديد كامل از اين غار، وسايل فني كامل مورد نياز است.

غار مير ملاس كوهدشت

اين غار در كوه «سرسرخن» در فاصله حدود ۲۰ كيلومتري شهر كوهدشت واقع شده است. غار «ميرملاس» به مرور زمان درهم ريخته و در حال حاضر سايباني بيش، از آن باقي نمانده است. نقاشي هايي در دو طرف جنوب و شمال غار روي ديوار سايبان نقش بسته كه مربوط به دوازده هزار سال پيش مي باشد كه در معرض عوامل طبيعي و انساني قرار دارند. بيشتر نقاشي ها، صحنه هايي از شكارگاه يا رزمگاه را مجسم مي سازند. برخي نيز، نقش حيواناتي هستند كه نمي توان نوع آن ها را تشخيص داد.

نقوش صخره اي هوميان و مير ملاس

اين نقوش در شمال شهرستان كوهدشت واقع شده اند . نقاشيهاي مذكور نقش جادويي و سحرآميزي داشتند و معمولاً افراد اين نقوش را بر روي ديواره غارها ايجاد مي نمودند و آرزو و آمال خويش را كه همانا شكار بود بر روي ديواره ها نقش مي كردند تا شايد در عالم واقع بهتر بتوانند به آنها دسترسي پيدا كنند. بعلاوه با ايجاد اين نقوش كه در زندگي آنها مهم بود با اين عمل اميد به فراواني آنها را در عالم واقع تسهيل مي نمودند نقوش صخره اي ميرملاس و هوميان از جمله آثار بي نظير در سطح كشور است كه نشان از ديرينگي و باستاني بودن اين خطه دارد نقوش دره ميرملاس با نقشي لنگركشتي آغاز مي شود سپس نقشهايي از ميادين شكار گوزن به صورتهاي فردي و جمعي است. تعداد آنها در دره ميرملاس ۱۸ و در هوميان ۱۰ نقش است كه عمدتاً به رنگ سياه اخرايي و زرد رنگ طراحي و اجرا شده اند . در هوميان (هوميون) ، نقشي از گوزن و شكارچي اسب سوار با تير و كمان به صورت زيبا و كاملي وجود داشته كه گذشت زمان قسمتي از سوار و اسب شكارچي را خراب كرده است . اين آثار مربوط به دوره پارينه سنگي مي باشند .

غار بت خانه :

غار بت خانه در دامنه غربي گردل كوه واقع در روستايي چنار دم چهر قرعليوند واقع گرديده كه قدمت آن به سالها پيش بر مي گردد . كه توسط دكتر اشمير كشف گرديد .

· تپه ها:

تپه توبره ريز مربوط به دوران عصر مفرغ ، تاريخي و قرون مياني اسلام واقع در كوهدشت – بخش مركزي

تپه جغابل و تپه نقارينه را مي توان نام برد.

مجموعه بابا سلام دوران تاريخي – اسلامي واقع در بخش كوناني جنوب روستاي خسرو آباد

كوهها :

۱-كوه تنگ قلعه در ۱۰ كيلو متري شمال كوهدشت

۲ -كوه هنجس در ۲۱ كيلو متري شمال كوهدشت

۳- كوه سر گلان در ۱۷ كيلومتر جنوب شرقي كوهدشت

۴- كوه نعل شكسته در ۱۰ كيلو متري جنوب شرقي كوهدشت

۵- كوه غليف در ۲۰ كيلو متري جنوب شرقي كوهدشت

رود ها :

– سيمره

۲- كشكان

۳- ماديان رود

۴- سياب

اماكن مذهبي و زيارتي :

گنبد امامزاده محمد (ع)
امامزاده محمد کوهدشت
در انتهاي شمالي طرهان، بر دامنه كوههاي «تت» و «درامار» كنار رود سيمره گنبد و مقبره شاه محمد واقع شده كه زيارتگاه مردم لرستان و كرمانشاه است. سبك ساختمان مقبره شبيه تاق مسجد جامع بروجرد است. اصل بنا چهار گوش است كه در بالا به هشت ضلعي تبديل شده است. ديوار هر ضلع با كاشي هاي مشبك زينت داده شده است گنبد آن درگذشته دو جداره بوده كه امروزه تنها گنبد زيرين آن باقي مانده است.گلدسته ها، استوانه اي شكل اند كه در انتهاي هر يك از آنها، تزييناتي با آجر به صورت زيك زاك ايجاد شده است.
تاريخ بناي آن ۱۳۲۲ هجري قمري است كه اين تاريخ بر سنگي در ديواره خاوري مقبره نوشته و نصب شده است. در اصلي مقبره به سوي شمال باز مي‌شود و اندازه هر لنگه در ۶۰×۱۱۰ سانتي متر است.هر دو لنگه در روكشي از نقره دارند كه آيات و اشعاري با خط نستعليق بر آن‌ها حك شده و در فاصله‌هاي خطوط نقش هايي منظم و ريزه كاري‌هاي بسيار جالب توجه وجود دارند.
بر حاشيه آن‌ها چند بيت از مرثيه مشهور محتشم كاشاني با خط نستعليق نوشته شده است. قبر ضريحي از ورشو به طول و عرض ۲×۲ متر دارد. گنبد مقبره از آجر ملاط و كاشي ساخته شده است.در فاصله ۵/۵ متري ديوار حرم، چهار اتاق براي سكونت زايران بنا شده است.

گنبد ابوالوفاء

اين مقبره در ۲۵ كيلومتري باختر شهر كوهدشت، بر دامنه كوهي به نام «بره كاظم» واقع شده و تمام ساكنان آن محل پيرو «اهل حق» اند. اين مقبره مدفن سيد ابوالوفا يكي از هفت نفري است كه جزو دسته دوم پيشوايان اهل حق بوده اند و وي از ياران برجسته سلطان اسحاق ملقب به صاحب كرم است كه نسبت اش به حضرت امام موسي كاظم (ع) مي رسد و رهبري اين فرقه را بر عهده داشته است. كلمه «سيد» نزد «اهل‌حق» تنها به مرشد و پيشوا گفته مي‌شود. ابوالوفا در اواخر سده هفتم يا در نيمه اول سده هشتم مي زيسته است.

مقبره داوود رشيد كوهدشت

در شمال خاوري كوهدشت و بر دامنه يك كوه، مقبره‌اي قرار دارد كه به «داوود رشيد» مشهور است. مقبره مربع شكل است و اضلاعي به طول هفت متر دارد. از هر گوشه در داخل مقبره، دو يال در جهت تاق گنبد به طرفين باز مي‌شود. تاق برحسب هشت قسمت اصلي بنا شده و ارتفاع گنبد كه نزديك به ۹ متر است از سنگ و گچ ساخته شده است.اين مقبره نيز از جمله زيارتگاه‌هاي «علي الهي» ها است كه ظاهرا به داوود از ياران سلطان اسحاق كه در قرن هفتم مي زيسته است تعلق دارد. در اطراف مقبره يك گورستان كهنه و قديمي است كه بر سنگ يكي از قبرهاي آن تاريخ ۱۱۱۸ هجري با تصاويري مبهم كنده كاري شده است.

ميل خسروآباد (خسروآ) صيد صفربگ

اين بنا در بخش كوناني شهرستان كوهدشت واقع شده است ، ميل خسروآباد يا خسروآ كه به نام ميل صيد صفربگ نيز معروف است . در گورستان قديمي روستاي خسروآباد واقع شده است . بلنداي اين ميل حدود ۶ متر و ۶۰ سانتيمتر مي باشد قطر پايه آن حدود ۲ متر مي باشد نماي ظاهري آن داراي انحنا بوده و به شكل هرمي ۶ وجهي مي باشد در ساخت آن از مصالح قلوه سنگ ، گچ و … استفاده شده است . اين ميل يكي از قديمي ترين و منحصر ترين ميل هاي يادبود در لرستان بوده كه براي نشان گور بكار برده شده است . براساس شواهد اين بنا احتمالاً مربوط به دوره زنديه مي باشد .

پل سي پله (كر و دت)

اين بنا در منطقه سر طرهان شهرستان كوهدشت بر روي رودخانه سيمره در حد فاصل استان لرستان و ايلام واقع شده است . پل در تنگترين بستر رودخانه سيمره ، در محلي بنام سي پله Sipele واقع شده است اين پل در مسير يكي از راههاي باستاني قرار داشته كه سبب ارتباط كرمانشاهان ، ايلام و لرستان (سرطرهان) بوده است . پل ياد شده داراي ۴ چشمه طاق بوده كه اكنون تنها دو چشمه طاق آن باقي است . پهناي هر پايه آن ۵/۶ متر و طول آن ۱۷ متر است . اندازه سنگ هايي كه در پايه به كار رفته ۶۰× ۶۰× ۱۰۰ سانتيمتر و بعضي نيز بزرگترند . روي هر يك از اين سنگها علامت مشخصي كنده شده است . مصالح بنا از گچ و سنگ است . در آثار مورخان دوره اسلامي اشاره اي به اين پل نشده است . اين پل سترگ از آثار منحصر به فرد دوره ساساني بوده و به شماره ۴۵۱۱ در فهرست آثار ملي ايران به ثبت رسيده است .

تقسيمات سياسي :

شهرستان كوهدشت داراي ۵ نقطه شهري ، ۵ بخش ، ۱۱ دهستان ،۳۱۶ روستا ،۲۸ روستاي خالي از سكنه و۲۸۸ روستاي داراي سكنه مي باشد كه به تفكيك بخش در جدول زير آمده است :

:

شهرستان

مركزيت

بخش

مركز بخش

دهستان

مركزي دهستان

تعداد روستاهاي دهستان

جمع روستايي هر بخش به تفكيك

فاقد سكنه

داراي سكنه

كوهدشت

كوهدشت

مركزي

كوهدشت

كوهدشت شمالي

نامجو

۶۹

۱۵۹

۱۱

۵۸

كوهدشت جنوبي

خوشناموند

۵۱

۵

۴۶

گل گل

اشتره گل گل

۳۹

۱۰

۲۹

كوناني

كوناني

زير تنگ

زير تنگ

۳۳

۵۵

۳۳

كوناني

كوناني

۲۲

۲۲

طرهان

گراب

طرهان شرقي

چغاپيت سفلي

۱۳

۳۵

۱۳

طرهان غربي

گراب

۲۲

۱

۲۱

درب گنبد

درب گنبد

بلوران

بلوران

۱۵

۳۴

۱۵

درب گنبد

درب گنبد

۱۹

۱

۱۸

جمعيت شهرستان

جمعيت:

جمعيت شهرستان بر حسب خانوار ،جنس و اطلاعات وصول شده از سازمان مديريت( معاونت انفورماتيك)

خانوار

جمعيت

كل

مرد

زن

۳۸۰۵۷

۱۹۶۲۸۰

۹۹۳۶۸

۹۶۹۱۲

كل شهرستان

نام جمع
جمع مرد زن خانوار
كل كشور ۷۰,۴۷۲,۸۴۶ ۳۵,۸۵۴,۸۱۸ ۳۴,۶۱۸,۰۲۸ ۱۷,۴۹۵,۶۴۶
جمع كل شهرستان كوهدشت ۱۹۶۲۸۰ ۹۹۳۶۸ ۹۶۹۱۲ ۳۸۰۵۷
جمع بخش طرهان ۱۷,۶۶۳ ۸,۸۴۸ ۸,۸۱۵ ۳,۴۶۱
دهستان طرهان شرقى ۵,۵۳۱ ۲,۷۸۸ ۲,۷۴۳ ۱,۰۶۸
دهستان طرهان غربى ۸,۸۵۷ ۴,۴۲۲ ۴,۴۳۵ ۱,۷۰۴
شهر گراب ۳,۲۷۵ ۱,۶۳۸ ۱,۶۳۷ ۶۸۹
جمع بخش مركزى ۱۲۲,۲۶۱ ۶۲,۰۹۶ ۶۰,۱۶۵ ۲۵,۳۸۳
دهستان كوه دشت جنوبى ۱۶,۹۲۸ ۸,۶۲۵ ۸,۳۰۳ ۳,۴۴۷
دهستان كوه دشت شمالى ۷,۱۸۶ ۳,۷۱۵ ۳,۴۷۱ ۱,۳۷۸
دهستان گل گل ۱۲,۱۵۰ ۶,۲۲۳ ۵,۹۲۷ ۲,۴۵۵
شهر كوهدشت ۸۵,۹۹۷ ۴۳,۵۳۳ ۴۲,۴۶۴ ۱۸,۱۰۳
جمع بخش كونانى ۲۱,۸۰۰ ۱۰,۹۰۵ ۱۰,۸۹۵ ۴,۳۰۸
دهستان زيرتنگ ۶,۴۴۷ ۳,۲۲۸ ۳,۲۱۹ ۱,۲۰۸
دهستان كونانى ۱۱,۵۹۶ ۵,۸۱۰ ۵,۷۸۶ ۲,۳۶۴
شهر كونانى ۳,۷۵۷ ۱,۸۶۷ ۱,۸۹۰ ۷۳۶
جمع بخش درب گنبد ۱۳,۰۲۵ ۶,۷۰۶ ۶,۳۱۹ ۲,۶۱۲
دهستان بلوران ۵,۰۱۵ ۲,۶۰۹ ۲,۴۰۶ ۱,۰۰۶
دهستان درب گنبد ۵,۸۸۶ ۳,۰۱۴ ۲,۸۷۲ ۱,۱۵۳
شهر درب گنبد ۲,۱۲۴ ۱,۰۸۳ ۱,۰۴۱ ۴۵۳
غيرساكن ۱,۵۳۱ ۸۱۳ ۷۱۸ ۲۹۳
لینک کوتاه : https://www.kanoonsobhan.ir/?p=6176

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 186در انتظار بررسی : 177انتشار یافته : 9
  1. سلام بر شما دئستان گرامی
    سایت و قالب جدید مبارک باد.

  2. کوهدشت محل اسکان مادها بوده دولتمردان به این شهر تاریخی توجه کنند که مهد تمدن است . سپاس

  3. باسلام کوهدشت بامردمانی سخت کوش که متاسفانه باندبازی باعث عقب افتادگیش شده درصحنه های مختلف انقلاب حضوری پررنگ داشته وبزرگان این دیار که درراس کار قرارگرفته اند بیشتر به فکرباندبازی وگروه گرایی بوده اند بااین همه قدمت وافتخار نتوانسته رشدنماید وباندبازی وگروه گرایی جزیی ازفرهنگ مردم شده برای درمان این دردبایدفکرمان راعوض کنیم معمولا ازماسواری میگیرند ونخواسته به بازیهای سیاسی کشیده میشویم آلت دست وباعث ارتقادیگران میشویم وخودمان وجوانانمان همیشه گرفتاروپشیمانیم نردبان ترقی خیلی ها شده ایم ولی کاری برای شهرمان نکرده اند وتا خودمان تغییرنکنیم وضع ازاین بهتر نخواهدشد به امید روزی که فکرواندیشه امان مبنای تصمیم گیری باشد نه تعصبات باندی وگروهی که همیشه باعث عقب افتادگیمان میسود مصطفی آزادبخت ازهمدان

  4. اولا کاسی ها هرگز در مناطق لرنشین زندگی نکردن و تنها در مناطق لک نشین زندگی کردن، مدرک میخواین؟ برید ببینید نقاشی ها و ابزارهاشون فقط در کجا یافت شده.
    به آقای اردشیر: اردشیر جان، مادها در این بخش نبودن، بالاتر از ما بودن و اینکه نام دوم کاسی ها همان ماد میانه است که با ماد فرق داره.

  5. شهرمن اسیر باندبازی شده دعایش کنید ازاین بند بلا وارهد.

  6. جناب آفای میثم کاسیان اجداد قوم بزرگ لر هستند.کی گفته کاسیها در مناطق لر نشین زندگی نکردند؟پس این لرهای خرم آباد و بروجرد و…از آسمان آمده اند.کاسیان لک نیستند.ریشه لک ها به قوم ماد برمیگرده.بعد شما از کجا فهمیدی این نقاشی ها مال کاسیتها است و مال قوم دیگه ای نبوده.پس اگر اینطور باشه من هم میتونم بگم هیچ مفرغی تو مناطق به اصطلاح لک نشین یافت نشده و کل مفرغ ها فقط در مناطق لر نشین پیدا شده اند.لک اصلا خودش واژه جدیدی است که قمتش به 100 سال هم نمیرسه.این واژه رو پانکردها ابداع کردند تا بتونن لرهای لک رو از بدنه لرستان بزرگ جدا کنند و مفتکی سرزمین مردم لر رو صاحب بشند.وگرنه خود کلهر ها قبل از شما خود رو لر میدونستند ولی با نفوذ پانکوردها بینشون،اونها رو از مردم لرستان و قوم لر جدا کردند و الان اونا خودشونو کرد میدونند متاسفانه.

  7. سلام دوست عزیز. خدا قوت من از شما گله دارم که چرا با این همه اطلاعات دقیق بعضی مطالب رو از روی غرض یا تعصب تحریف کردی.
    در قسمت دم سرخ لری نوشته شده در ۳۰کیلومتری کوهدشت قرار داره که متعلق به کورشوراب میباشد.درحالی که اون منطقه ای که شما ازش اسم بردی در منقطه کنونی خوشناموند هست که توسط دکتر اشمیت آمریکایی مورد کاوش قرار گرفت و با توجه به کتیبه های بدست آمده از آن مشخص شد که آتشکده و معبدگاه باستانی زمان آشوریان بوده.
    دوم اینکه در ۶ الی ۷ کیلومتری کوهدشت میباشد نه ۳۰ کیلومتری.
    از کسی که اهل قلم باشه اینطور نوشتن ها بعیده.
    امید است که اصلاح بشه.
    ممنونم

  8. سلام دوست عزیز. خدا قوت من از شما گله دارم که چرا با این همه اطلاعات دقیق بعضی مطالب رو از روی غرض یا تعصب تحریف کردی.
    در قسمت دم سرخ لری نوشته شده در ۳۰کیلومتری کوهدشت قرار داره که متعلق به کورشوراب میباشد.درحالی که اون منطقه ای که شما ازش اسم بردی در منقطه کنونی خوشناموند هست که توسط دکتر اشمیت آمریکایی مورد کاوش قرار گرفت و با توجه به کتیبه های بدست آمده از آن مشخص شد که آتشکده و معبدگاه باستانی زمان آشوریان بوده.
    دوم اینکه در ۶ الی ۷ کیلومتری کوهدشت میباشد نه ۳۰ کیلومتری.
    از کسی که اهل قلم باشه اینطور نوشتن ها بعیده.
    امید است که اصلاح بشه.
    ممنونم

  9. سلام،،تمام اطلاعات درست میباشد،،بجز،،چند اشتباه کوچک،،که اولا سرخ دم لکی تا مرکز شهر ۶ کیلومتر فاصلشه،نه ۳۰،دوما کوهدشت در )دوره ایلامی ها،،یا ماد های ) به اسم ورسمیت شناخته شده واین قوم بزرگ لک ولر نشین به ۷۰۰ سال پیش قدمت داره،،،و دوره کاسی ها که شما گفتید اشتباس، دوره کاسی ها اصلا مفرق وجود نداشته درصورتی کوهدشت مهد مفرق بوده از دوره هخامنش نمونه کارش هم در کلما کره موجوده،..در زمان کاسی ها مس وجود داشت،،یعنی کاسی ها بعد از مادها اومدن به خاک لرستان،،کاسی ها قبول دارم لر زبان بودن،،،اما اصل قوم کوهدشت لک زبان وماقبل مادها،بودن،مادها ۷۰۰ سال پیش بوده وکاسی ها ۶۰۰ سال پیش،،واین دو قوم با هم دریک نقطه زندگی میکردن،،،که لک ولر امروزی خودمون هستش، کاسی ها،،ومادها،،،تشکر

قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.